2025 онд амьдралын өртөг дахин асуудал болж, ажил олгогчдод шинэ сорилт тулгарч болзошгүй.
2020 он гарснаас хүний нөөцийн мэргэжилтнүүдэд хүндхэн жилүүд өнгөрч байна. Өнгөрсөн таван жилийн хугацаанд тэд Брекситийн маргааны төгсгөл, цар тахал, ажиллах хүчний хомсдол, амьдрах өртгийн (болон зээлийн хүүгийн) хямрал, зарим салбар дахь өргөн хүрээний ажил хаялтын давлагааг даван туулж, ажил олгогчдоо тусалж дэмжиж ирсэн.
Гэвч эдгээр асуудлууд бүрэн арилсангүй, 2025 онд ялангуяа Их Британийн олон сая ажилчид амьдрах өртгийн хямралд өртөх магадлалтай байна.
Эрчим хүчний үнэ өсөж, хүнсний үнэ ч нэмэгдэж байна. Энэ нь 2022 онд тохиосон шиг айхтар хямрал үүсгэхгүй ч гэсэн амьжиргааны зардалд нүүрлэж буй хямралын суурь болж буй юм. Инфляцын багахан гэнэтийн бууралт нь зээлийн хүү зэрэг олон асуудалд санаа зовоож байсныг хоромхон ч болов намжаалаа. Мөн 2024 оны цалингийн өсөлт инфляцыг давах түвшинд байснаар хүний нөөцийнхөн энэ асуудлыг түр орхиж болох байв.
Харин бодит байдал тодорхойгүй байсаар байна.
Ажил олгогчийн даатгалын шимтгэл болон хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээний нэмэгдэл Их Британи улсад дөрөвдүгээр сараас хэрэгжиж эхэлнэ. Төсвийн хариуцлагын хорооноос үзэж байгаагаар эдгээр зардлын 60%-ийг ажилчид болон хэрэглэгчдэд (ихэнхдээ ижил хүмүүс) ногдуулж буюу 2025 онд цалин буурах, үнэ өсөх байдлаар нөлөөлнө гэжээ. Үүн дээр АНУ-ын худалдааны тарифын асуудал нэмэгдэж байна. Ерөнхийлөгч Трампын санал болгож буй тарифын хоригуудын анхны инфляцын дарамтыг Америкчууд мэдрэх ч, дэлхийн хэмжээний тарифын дайн нь Их Британи зэрэг томоохон эдийн засагт үнийн өсөлтийг бий болгох эрсдэлтэй. Мөн зээлийн хүүгийн өсөлтөд нөлөөлж, орон сууцны зээлийн хүүг урьдчилан таамагласнаас өндөр түвшинд хүргэж болзошгүй.
Эдгээр санхүүгийн дарамтууд ажилчдын санхүүд “өнгөрсөн шарх”-ыг сэдрээх эрсдэлтэй. Инфляцаас давсан саяхны цалингийн нэмэгдлүүд сайшаалтай ч, олон сая ажилчдын хувьд бодит орлогын өсөлт бараг 10 гаруй жилийн турш зогсонги байдалд орсныг бүрэн нөхөж чадаагүй юм. Чухамдаа, орлогын энэ урт хугацааны зогсонги байдал нь 2022-2023 онд үнийн өсөлт хоёр оронтой тоонд хүрэхэд, олон гэр бүлийн санхүүд маш хүнд туссан шалтгаануудын нэг байв.
Олон айл өрхүүд одоо ч санхүүгийн хувьд хэврэг байсаар байна. Үүнийг 2009 онд ердөө 10 байсан Их Британийн хүнсний банкнууд 2023 оны эцэс гэхэд 2,800 болж өссөнөөс харж болно. “Trussell Trust” хүнс тараадаг буяны байгууллагын мэдээлснээр 2022 онд хүнсний тусламжийн багцын тав тутмын нэгийг ажил орлоготой гэр бүлд өгсөн байна.
Ажил олгогчдын сорилтууд
Амьдралын өртгийн хямрал 2025 онд ажилчин өрхүүдэд дахин асуудал үүсгэж болзошгүй нь ажил олгогчдод мөн шинэ сорилт авчирна.
Санхүүгийн дарамтад орсон ажилчид илүү өндөр цалинтай ажил хайж эхлэх бөгөөд энэ нь байгууллагад бизнесийн тасралтгүй байдал, ажилд авах, орлуулах асуудлуудыг үүсгэж болзошгүй. Харин ажлаа солихгүй үлдсэн санхүүгийн дарамттай ажилчид ажлын оролцоо, бүтээмж багатай болох эрсдэлтэй. Улсын эдийн засгийн тодорхойгүй байдал үргэлжилж буй энэ үед ажил олгогчид эдгээр үр дагавраас зайлсхийхийг хүсэх нь гарцаагүй.
Хүний нөөцийн үүрэг
Тиймээс хүний нөөцийн мэргэжилтнүүд энэ онд болон цаашид ажилчдынхаа санхүүгийн тогтвортой байдалд дэмжлэг үзүүлэхдээ анхаарч, сайжруулахыг эрмэлзэх хэрэгтэй. Амьдрах өртгийн хямрал эргэн ирж магадгүй гэж хэлж болох ч, олон сая ажилчдын хувьд энэ хямрал хэзээ ч бүрэн арилсангүй.